Het label ‘Made in…’ zegt niets over waar je kleding daadwerkelijk is geproduceerd. Kleding reist namelijk de hele wereld over voordat het uiteindelijk in je kast belandt. Dus waar het nu werkelijk genaaid wordt zie je niet op het labeltje van je kledingstuk. Hieronder lees je over de wereldreis van je pas gekochte kleding.
De wereldreis
Tot de jaren 70 van de vorige eeuw had Nederland een rijde textielindustrie en werd een groot deel van onze kleding in Nederland geproduceerd. Toen nam de concurrentie van buitenlandse bedrijven toe en werd de handel tussen de verschillende bedrijven gemakkelijker.
Tot op de dag van vandaag wordt de meeste kleding nog altijd in lagelonenlanden geproduceerd. En om te zorgen dat de laagste prijs wordt betaald, wordt het productieproces ‘opgeknipt’ in verschillende delen. Elke productieonderdeel gaat naar de partij die bereid is dit voor de laagste prijs uit te voeren. Ondanks de transportkosten is deze manier van produceren nog altijd het goedkoopst.
1. Zaadje
Op de katoenplantages in bijvoorbeeld Brazilië, Pakistan, Oezbekistan, Turkije en de Verenigde staten worden de katoenzaden gepland en verzorgd tot de planten die geschikt zijn voor de oogst.
2. Plukken
De katoenbollen worden geplukt en ontdaan van de zadenkorrels. Dat heet ontkorrelen en gebeurt in het land waar het katoen is verbouwd.
3. Draad en garen
Zodra het katoen is ontkorreld, wordt het gesponnen of geweven tot garen en draden. Dit kan overal ter wereld gebeuren maar gebeurt doorgaans in Aziatische landen zoals China en Vietnam.
4. Weven of breien tot textiel
Van losse garens en draden wordt textiel geweven. Deze textiellappen worden tot grote ballen geperst. En dit is dan het eerste moment waarop het katoen een flinke afstand reist aangezien de weverijen in Oost-Europa zitten, vooral in Polen zijn veel weverijen.
5. Textielveredeling
Als de katoen is geweven, is het nog wit en grauw. Om het aantrekkelijk te maken voor de verkoop, is textielveredeling nodig. Denk hierbij aan wassen, bleken, uitdunnen, verven, bedrukken en appreteren (kreukvrij of antimicrobieel maken) van textielvezels en stoffel. Dat wordt in verschillende landen uitgevoerd, van Azië tot aan Zuid-Amerika. Het kan zijn dat het textiel in Bangladesh wordt gewassen, naar Haïti wordt gevlogen om te worden gebleekt en daarna weer in Bangladesh wordt geverfd.
Dat reizen gebeurt om de prijs van de kleding laag te houden en vanwege de verschillen in milieuvoorschriften in diverse landen. Zo kun je iets dat bijvoorbeeld in Bangladesh verboden is, legaal laten uitvoeren in bijvoorbeeld Haïti. En ja, je raadt het al. Het gaat helaas ten koste van de gezondheid en de levensomstandigheden van arbeiders en milieu.
6. Confectie
In deze fase wordt van textiel een kledingstuk gemaakt. En ook hier wordt het proces verdeeld. Het kan zijn dat bijvoorbeeld het patroon wordt geknipt in Turkije, in China de zakken aan een broek worden genaaid, in El Salvador de knopen worden aangezet en in Bangladesh de zoom in de broek wordt gemaakt. Als laatste wordt het label in een kledingstuk genaaid. En dat gebeurt in de laatste handeling. Alle andere landen worden hierbij niet vermeld.
7. Handel
Als het kledingstuk klaar voor verkoop is, reist het verder naar een centraal distributiepunt. Daarna wordt het vervoerd naar het uiteindelijke land waar het verkocht wordt.
8. Jouw reis
Jij koopt een kledingstuk en het reist weer verder met jou mee. Het gaat waar jij gaat. Leuk, hé?!
9. Afvalverwerking
Ooit neem jij ook afscheid van je kleding. Wellicht is het een miskoop geweest, of is het opgedragen of je bent erop uitgekeken. Hopelijk ruil je het dan tijdens de kledingruil of je gooit het in de kledingcontainer. Dan gaat de reis van het kledingstuk verder als tweedehands kleding of wordt het gerecycled tot nieuw textiel.
Bewustwording
Misschien heeft jouw kleding meer van de wereld gezien dan jij. Ongelooflijk ook hoeveel mensenhanden die door hun handen hebben gehad. En wat een impact heeft het proces op de aarde…
Wat kun jij doen?
Vraag je jezelf af tijdens het shoppen of je het kledingstuk nodig hebt. Niet nodig, koop het dan niet. Wel nodig? Lees dan verder. Is het desbetreffende merk transparant over de wijze waarop en waar zij produceren? Als dit niet zo is, vraag jezelf dan af of je voor alternatief kunt kiezen. Zoals een kledingstuk dat dichterbij huis is geproduceerd. Of een kledingstuk van een eerlijk en duurzaam merk dat inzicht geeft in het productieproces en de arbeidsomstandigheden.
Welke merken dan wel
Deze blog is ontstaan naar aanleiding van een artikel van Hailey Noa die ik gelezen heb. Op haar website Palaceofbliss vind je een Fair Fashion Gids met eerlijke en duurzame merken die dichterbij huis produceren en transparant zijn. Hier een aantal ervan: Beyond Skin – schoenen, Bannou – dameskleding, Protesta – sieraden, Wintervacht – dameskleding, Bandajanas – maak je eigen slippers.
